فروشگاه پارسا آنلاین شاپ

روایتی تاریخی از دوران پهلوی است که با زبانی هیجان انگیز به بخشی ناگفته از تاریخ ایران می پردازد. کینزر از عملیات سازمان سیا در سال 1332 علیه نخست وزیر وقت منتخب ایران دکتر محمد مصدق شروع می کند و از آن به چگونگی برخاستن شعارهای ضد آمریکایی در خاورمیانه می رسد. این کتاب از سوی واشنگتن پست و اکونومیست به عنوان یکی از بهترین کتاب های سال آمریکا برگزیده شد.

کتاب تاریخی همه مردان شاه روایت می کند که چگونه کرمیت روزولت (نوه تئودور روزولت، رئیس جمهور آمریکا) با رشوه دادن به سران ارتش و انتشار مطالب و برپا کردن تظاهرات علیه دکتر محمد مصدق او را مورد تهاجم همه جانبه قرار داد. با تمام این اوصاف می بینیم که موج اول این تلاش برای براندازی دکتر مصدق بی نتیجه است و درنهایت با ترتیب دادن دادگاهی صوری مصدق را به جرم خیانت به کشور محکوم کرده و در 28 مرداد ماه سال 1332 او را از قدرت خلع می کنند.

همه مردان شاه اثری تاریخی، آموزنده و گیراست و بیان می کند کسانی که تاریخ را نادیده بگیرند محکوم به تجربه مجدد آن هستند. استیفن کینزر در نهایت حرکات غیر منطقی امریکا در خاورمیانه را علت برخاستن موج ضد امریکایی در خاورمیانه معرفی می کند.

کتاب صوتی «همۀ مردان شاه» نوشتۀ استیون کینزر به کودتای 28 مرداد سال 1332 و نقش امریکا و انگلستان در این واقعۀ تاریخی می‌پردازد. نویسندۀ کتاب که سالها به‌عنوان خبرنگار و رئیس دفتر نشریۀ نیویورک تایمز در خاورمیانه اقامت داشته، سعی کرده است تمام عوامل داخلی و خارجی پشت پردۀ این خیانت بزرگ، یا کسانی که خود او مردان شاه می‌خواند، در یک قاب به نمایش بگذارد.
نثر این کتاب روان و جذاب است و بیشتر به یک رمان شباهت دارد تا کتابی تاریخی، زیرا برخلاف روند معمول کتاب‌های تاریخی که با ارائۀ اسناد و مدارک وقایعی از پیش دانسته را از نو تعریف می‌کنند، در این اثر ماجرای کودتا با آهنگی دراماتیک و از زاویۀ دید سوم شخص دانای کل روایت می‌شود و شخصیت‌های مؤثر از کرمیت روزولت جاسوس آمریکایی گرفته تا اشرف پهلوی، برادران رشیدیان و حتی آن لمتون، تاریخ نگار برجستۀ انگلیسی به ترتیب نقش آفرینی می‌کنند.

حقیقت ماجرای کودتای 28 مرداد:

کودتای 28 مرداد در سال 1332، با حمایت مالی و فکری سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا (SIS) و اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) و همراهی ارتش شاهنشاهی ایران بر ضد حکومت دکتر مصدق نخست‌وزیر وقت اجرا شد. هدف از اجرای این کودتا عقیم گذاشتن اقدامات مصدق در جهت ملی کردن نفت ایران بود.
با شنیدن کتاب صوتی «همۀ مردان شاه» متوجه می‌شوید که در اوایل قرن بیستم میلادی و پس‌ازآنکه یک زمین‌شناس غربی از احتمال وجود نفت در ایران خبر داد، لرد دارسی میلیونر انگلیسی با مظفرالدین‌ شاه قاجار قراردادی منعقد کرد. این قرارداد با پرداخت رقم ناچیز 2000 پوند به دولت ایران و وعده سود 16 درصد از عواید اجتمالی به منظور بهره‌برداری انحصاری از نفت ایران بسته شد و پس‌ از آن مهندسی به نام جورج رینولدز که بابت سرسختی و پشتکارش زبانزد بود، برای حفاری به ایران آمد. اولین عملیات‌های حفاری ایران درمنطقۀ چیاسرخ قصر شیرین آغاز شد، اما نتیجه چندان جالب توجه نبود تا آنکه به صورت اتفاقی رینولدز منابع غنی نفتی در نزدیکی مسجد سلیمان یافت.
در سال 1908 شرکت نفت انگلیس - پرشیا تأسیس شد و تحقیق، استخراج و توسعۀ نفت در ایران به دارسی واگذار شد. این آغاز تاریخی طولانی و همراه با کشمکش برای بهره‌برداری از منابع نفتی ایران بود که تا به امروز هم ادامه دارد. بعد از آن قرارداد 1933 کمابیش در قالب قرارداد پیشین منعقد شد تا آنکه بعد از سقوط رضا شاه دکتر مصدق صنعت نفت را ملی اعلام کرد؛ اما کشورهای غربی و در رأس آن‌ها بریتانیا که این جریان را به سود خود نمی‌دیدند سعی کردند تا دولت مصدق را سرنگون کنند و در این راه دولت وقت امریکا را باانگیزۀ پیشگیری از رواج ایده‌های کمونیستی شوروی در ایران، با خود همراه کردند.

خلاصه‌ای از کتاب صوتی همۀ مردان شاه:

برخلاف کتاب‌های تاریخی، روایت این کتاب نه از ابتدای ماجرا که از نیمه و اوج ماجرا، یعنی نیمه‌شب 25 مرداد 1332 آغاز می‌شود. در این شب کاروانی مسلح به فرماندهی سرهنگ نصیری (که در سال‌های بعد به ریاست ساواک منصوب شد) برای دستگیری تیمسار ریاحی رئیس ستاد ارتش و سپس خود دکتر مصدق به سمت تهران روانه می‌شوند، اما با لو رفتن نقشه دستگیر می‌شوند و کودتا در درجۀ اول در نطفه خفه می‌ماند تا آنکه سه روز بعد و با مداخلۀ گستردۀ عوامل انگلیسی و آمریکایی و همچنین چهره‌های ایرانی، از شعبان جعفری (ملقب به بی‌مخ) و روسپیان شهر نو گرفته تا متفقین، درباریان و روحانیون به بار بنشیند. در میانۀ این سه روز، کینزر تاریخ و عوامل مؤثر در بروز کودتا را گاهی به‌تفصیل و گاهی اجمالی معرفی می‌کند.
شخصیت اصلی این کتاب تاریخی داستان‌وار کرمیت روزولت، نوۀ تئودور روزولت رئیس‌جمهورسابق امریکا و جاسوسی آمریکایی است که با نام مستعار جیمز لاکریج به ایران وارد می‌شود، مخفیانه با محمدرضاشاه پهلوی دیدار و او را برای همکاری با کودتاچیان راضی می‌کند. عملیاتی که بنا است برای برقراری کودتا در ایران برگزار شود، آژاکس نام دارد که بنا بر روایتی از نام یک پودر شویندۀ قوی گرفته‌شده بود، چون قرار بود حکومت مصدق را چنان بشوید و ببرد که اثری از آن بجا نماند.

قسمتی از کتاب همۀ مردان شاه:

کینزر نویسندۀ کتاب همۀ مردان شاه موضعی ضد سیاست‌های مداخله‌جویانۀ امریکا دارد. او در این کتاب و آثار دیگری که در مورد انقلاب‌ها و کشمکش‌های سیاسی در امریکای لاتین، ترکیه و رواندا نوشته است، نقش امریکا در سرنگونی دولت‌های خارجی از اواخر قرن نوزدهم تا زمان حال را محکوم کرده است.
کینزر در فصل آخر کتاب با عنوان «پس گفتار» از خاطرات سفر خود به ایران در چهل و نهمین سالگرد کودتای 28 مرداد می‌گوید؛ این سفر در سال 81 برای دیدار از یادگارهای بجا مانده از واقعۀ کودتا و ارزیابی تأثیر آن بر ایران امروز انجام گرفت. به گفتۀ کینزر مصدق تا یکی دو سال بعد از انقلاب اسلامی به‌عنوان چهره‌ای ضد شاه و مبارز موردستایش بوده است و حتی خیابان پهلوی قدیم ابتدا به مدت دو سال مصدق نامیده می‌شد، اما پس‌ازآن به‌واسطۀ منش غیر مذهبی‌اش، از دایرۀ شخصیت‌های موردقبول حذف و عنوان چهره‌ای مشکوک و کمابیش خائن معرفی شد؛ چنانکه امروز حتی یادگارهای تاریخی مربوط به مصدق همچون عمارت احمدآباد مهجور و متروک مانده‌اند.
اما کینزر در سفر خود از این منطقه دیدار کرد؛ او در کتاب «همۀ مردان شاه» بعد از وصف آخرین اقامتگاه مصدق و اتاق ناهارخوری بنا که در حال حاضر گور بی‌نشان و سنگ‌قبر اوست، بقایای یک در آهنی را توصیف می‌کند که روزگاری در خانۀ مصدق در تهران نصب بوده است و بعد از تبعید مصدق به احمدآباد به این مکان آورده شده است:
این دروازه شاهد چه تاریخی بوده است. از میان آن سفرای آمریکایی و انگلیسی در تهران به همراه فرستاده‌های ویژه‌شان آورل هریمن، بارها عبور کردند تا مصدق را ترغیب کنند از طرح ملی کردن صنعت نفت کشورش دست بشوید یا آن را تعدیل کند. گروه‌های آدمکش در روزهای شورش 1952 درحالی‌که فریاد مرگ بر مصدق «سر می‌دادند به آن می‌کوبیدند. در همان شورش بود که جیپ حامل شعبان بی‌مخ به‌شدت به آن اصابت کرد، درحالی‌که مصدق پشت دیوار پناه گرفته بود. فرورفتگی بزرگی نزدیک انتهای آن وجود دارد که احتمالاً نتیجۀ اصابت آن است. این وقایع، به در اهمیتی تاریخی می‌دهد و برای آن‌هایی که مصدق را می‌شناختند یا بعد از مرگش سعی کرده‌اند دربارۀ او بدانند، حال و هوایی معنوی دارد. دستم را روی آن گذاشتم و مدتی طولانی همان‌جا نگاه داشتم»
کینزر به‌عنوان یک خبرنگار به تحلیل وقایع و نتایج ناشی از وقایع تاریخی عادت دارد. او کتاب «همۀ مردان شاه» را به همین سیاق پایان می‌برد و می‌گوید: «عده کمی می‌توانند مجموعه پیامدهای ناخواسته‌ای را که کودتای 1953 به دنبال داشت انکار کنند. صریح‌ترین نتیجۀ کودتا این بود که به محمدرضاشاه فرصت مستبد شدن داد. او مبالغ هنگفتی به‌عنوان کمک از ایالات‌متحده دریافت کرد، اما حکومت جبارانه‌اش ایرانیان را علیه او شوراند...آن‌ها [تندروهای ایرانی، پس‌ازآن] به سفارت امریکا در تهران حمله کردند و 52 نفر از دیپلمات‌های آمریکایی را بیش از 14 ماه به گروگان گرفتند. غربی‌ها و به‌ویژه آمریکایی‌ها این قانون‌شکنی را نه‌تنها وحشیانه، بلکه غیرقابل‌توجیه یافتند... گروگان گیران به یادآورند زمانی که شاه در سال 1953 از کشور گریخت این مأموران سیا در سفارت امریکا بودند که او را به سلطنت برگرداندند و حال، از تکرار تاریخ بیمناک بودند».